Η ΕΚΜΑΘΗΣΗ ΤΟΥ ΔΙΑΛΟΓΙΣΜΟΥ είναι το μεγαλύτερο δώρο που μπορεί κανείς να κάνει στο εαυτό του. Γιατί μόνο μέσα από το διαλογισμό μπορείς να κάνεις το ταξίδι που θα σε οδηγήσει στην ανακάλυψη της αληθινής σου φύσης. Και στη διαδικασία αυτή βρίσκεις αυθόρμητα τη σταθερότητα και την εμπιστοσύνη που χρειάζεσαι για να ζεις καλά και για να πεθάνεις καλά. Όλοι οι δάσκαλοι όλων των πνευματικών παραδόσεων συμφωνούν σε αυτό: ο διαλογισμός είναι ο δρόμος για την αφύπνιση. Όταν ασκούμε το διαλογισμό, είναι σαν να φέρνουμε το νου μας «πίσω στο σπίτι». Χαλαρώνουμε και αφήνουμε μια-μια με τη σειρά τις χειρολαβές της νεύρωσής μας. Όταν φέρνουμε το νου μας πίσω στο σπίτι, στην αρχή μπαίνουμε σε αυτό που ονομάζεται κατάσταση «γαλήνιας παραμονής» (σανσκριτικά: Σάματα, θιβετανικά: Σίνε). Η γαλήνια παραμονή έρχεται μέσα από την προσοχή, την επίγνωση και την παρατήρηση της κίνησης του νου μας. Οι σκέψεις έρχονται και φεύγουν κι εμείς παρατηρούμε το θέατρο σκιών του νου μας χωρίς να παρεμβαίνουμε. Στη συνέχεια όμως, όταν ο νους μας επιστρέφει σπίτι, γίνεται ένα μικρό θαύμα: στρέφεται προς τα μέσα και αναπαυόμαστε «στη φύση του νου» (σανσκριτικά: Βιπάσανα, θιβετανικά: Λάκτονγκ). Σκεφτείτε την προσκόλλησή μας σαν μια φυλακή. Ό,τι κι αν εμφανίζεται στη ζωή μας σαν αντικείμενο προσκόλλησης, φυλακίζει τις αισθήσεις, τις σκέψεις, το σώμα και το νου μας. Η χαλάρωση απελευθερώνει το νου από αυτή τη φυλακή. Αντιλαμβανόμαστε ότι όλη η σύγχυση, ο φόβος, η ανασφάλεια, η μιζέρια, το ανικανοποίητο, η μνησικακία και η δυστυχία μας είναι αποτέλεσμα ακριβώς αυτής της προσκόλλησης στις ιδέες και τα αντικείμενα που θεωρούμε απαραίτητα για να «είμαστε
καλά». Όσο βαθαίνει η εμπειρία του διαλογισμού μας, τόσο μεγαλώνει ο χώρος μέσα μας, απλώνεται αυτή η ψυχική γενναιοδωρία που μας κάνει να αφήνουμε τα πράγματα να συμβαίνουν χωρίς την υστερική μας εμπλοκή σε αυτά. Αφήνουμε χώρο στα πράγματα, στις καταστάσεις, στους ανθρώπους και στα συναισθήματά τους και παράλληλα αφήνουμε χώρο στην καρδιά μας, την ελευθερώνουμε από την προσκόλληση και την αφήνουμε να λιώσει μέσα στην έμπνευση…
Η ΧΑΛΑΡΩΣΗ ΤΟΥ ΝΟΥ που έρχεται με το διαλογισμό, σημαίνει να αφήνουμε το σώμα και τη σκέψη μας να χαλαρώσει από την ενέργεια της έντασης που έχουν δημιουργήσει στη διάρκεια της νευρωτικής ζωής μας γόρδιους δεσμούς και άλυτους κόμπους. Αφήνουμε όλες τις σκέψεις και τα συναισθήματα να καταλαγιάσουν αβίαστα. Δεν τα κρίνουμε, δεν τα απορρίπτουμε, δεν τρέχουμε πίσω τους, απλά τα αναγνωρίζουμε και τα αφήνουμε. Με έκπληξη θα δούμε ότι έχουν από μόνα τους την τάση να φεύγουν και να απομακρύνονται, αφήνοντας στη θέση τους μια αίσθηση ηρεμίας και γαλήνης, αυτοαποδοχής και γλυκύτητας απέναντι στον εαυτό μας και στους άλλους. Αυτή η γλυκύτητα και η γαλήνη είναι σαν το φεγγάρι της «φύσης του νου». Το φως του απλώνεται κρυστάλλινο και απομακρύνει τις σκιές του συγχυσμένου νου μας. Οι Βουδιστές δάσκαλοι του διαλογισμού συνέχεια επαναλαμβάνουν πόσο εύπλαστος είναι ο νους. Πόσο εύκολα μπορούμε να δουλέψουμε μαζί του, να τον εκπαιδεύσουμε, να τον εξασκήσουμε σε αυτή την επίγνωση. Τα πάντα είναι εφικτά για έναν εξασκημένο νου. Η ειρωνεία είναι ότι είμαστε τέλεια εκπαιδευμένοι, κοινωνικά και ψυχολογικά, στη Σαμσάρα (στο φαύλο κύκλο της σύγχυσης). Έχουμε όλοι «διδακτορικά» στη Σαμσάρα! Είμαστε τόσο καλά εκπαιδευμένοι στην εξαπάτηση, στη ζήλεια, στον ανταγωνισμό, στο άγχος, στην προσκόλληση, στη θλίψη, στη μοναξιά, στην απληστία, στη ματαιοδοξία, στην αλαζονεία, στην ξεροκεφαλιά και την ημιμάθειά μας, έτοιμοι πάντα να ξεσπαθώσουμε με οργή απέναντι σε ό,τι ή όποιον δεν εναρμονιστεί με τις επιθυμίες μας… Είμαστε τόσο εξασκημένοι να αυγατίζουμε τις αρέσκειες και τις απαρέσκειές μας, που θαρρούμε ότι η ζωή και γενικά, οι άλλοι μάς χρωστάνε. Τρελαινόμαστε όταν τα πράγματα δεν πάνε όπως τα θέλουμε. Τρελαινόμαστε και όταν τα πράγματα πάνε όπως τα θέλουμε. Όλη αυτή η παράνοια των έντονων «θέλω» και «δεν θέλω» αποτελεί το εισιτήριο της δυστυχίας μας. Ο αυθορμητισμός μας αναλώνεται αποκλειστικά στην αρνητικότητα. Μόλις στρίψει στη γωνία ο «φίλος» που αγκαλιάζαμε δυο λεπτά πριν, είμαστε έτοιμοι «να τον θάψουμε» στο διπλανό μας. Καμιά προσπάθεια για την αρνητικότητα. Είναι πάντα εκεί, μαζί μας…
ΑΥΤΕΣ ΤΙΣ ΚΕΚΤΗΜΕΝΕΣ ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ και τάσεις έρχεται να αντιπαλέψει η άσκηση του διαλογισμού, χωρίς ζόρι, χωρίς βία, χωρίς καταπίεση καμιά. Σαν τα ξερά φύλλα αρχίζουν και πέφτουν από μόνες τους.
Με αυτόν τον ανεπαίσθητο και αβίαστο τρόπο, με την απαλότητα της κάθε εισπνοής και εκπνοής, απελευθερώνουμε το νου μας από τις εμμονές και την αρνητικότητα και κάποιες στιγμές μπορεί ακόμη και να νιώσουμε την ευδαιμονία και τη διαύγεια που είναι οι εγγενείς ποιότητες του φωτισμένου του (θιβετανικά: Ρίγκπα). Πώς περιγράφεται από τους δασκάλους η φύση του νου; Μόνο ελλειπτικά, μόνο μεταφορικά. Σαν ένας άδειος ασυννέφιαστος ουρανός, σαν ένας πλατύς αρυτίδιαστος ωκεανός, σαν ένας ήλιος λαμπερός και διαυγής… Πώς να περιγράψει κανείς το άφατο, αυτή τη θεϊκή ουσία μέσα μας; Τίποτα δεν την εμποδίζει και διαπερνά τα πάντα. Όλοι μας έχουμε το κάρμα να ακολουθήσουμε το ένα ή το άλλο πνευματικό μονοπάτι. Οι δάσκαλοι όμως συνήθως μας ενθαρρύνουν ν’ ακολουθήσουμε ανεπιφύλακτα και μέχρι τέλους το δρόμο που μας εμπνέει περισσότερο. Αν συνεχίσουμε να ψαχνόμαστε από δω κι από κει, αποκτούμε εμμονή με την ίδια την αναζήτηση και γινόμαστε «πνευματικοί τουρίστες», μαζεύοντας άχρηστους σκονισμένους φακέλους γνώσεων και τεχνικών στα παραφορτωμένα ράφια της συνείδησής μας. Τίποτα από αυτά όμως δεν μας βοηθά ουσιαστικά να αλλάξουμε, δυστυχώς. Η αλλαγή μέσα μας έρχεται μόνο μέσα από τη φρέσκια στιγμή της άσκησης της παρουσίας σε κάθε ευκαιρία στη ζωή μας. Η πνευματική άσκηση είναι κάτι ζωντανό, ένα διαρκές παρόν που πάλλεται και μεταστοιχειώνει την εμπειρία μας. Ο ίδιος μας ο νους της κάθε στιγμής είναι το στοιχείο της πνευματικής αλχημείας μας. Είναι ο «ελέφαντας στο σπίτι», που έλεγε ο μεγάλος PatrulRinpoche το 19ο αιώνα: «Μην τον αφήνετε μόνο στου στο σπίτι και πάτε να ψάχνετε τα ίχνη του στη ζούγκλα!»
Το άρθρο της Αριάδνης Γερούκη Διδακτορικό στη Σαμσάρα δημοσιεύτηκε πρώτη φορά στο ΑΒΑΤΟΝ 153
το διαβάσαμε στις εκδόσεις ΑΡΧΕΤΥΠΟ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου