δεν βλέπουμε με τα μάτια, αλλά με τον εγκέφαλο
"Αυτό, που θεωρείς πραγματικό, είναι πραγματικό εντός ορισμένων ορίων. Όταν φτάσει κανείς σε αυτά τα όρια, τότε αυτομάτως τα ξεπερνά. Τα όρια τα θέτεις εσύ. Είναι σημαντικό, όμως, να θυμάσαι ότι στη χώρα του νου δεν υπάρχουν όρια. Συνεπώς, η πραγματικότητα είναι εξ ορισμού σχετική" John lilly
" Κάθε σκέψη είναι το αποτέλεσμα μιας προηγούμενης σκέψης, η οποία τροποποιείται συνεχώς. Όλα τα αποτελέσματα των προηγούμενων σκέψεων, που γίνονται αντιληπτά ως λειτουργία του νου, βρίσκονται συνεχώς σε κατάσταση ακατάσχετης κίνησης, προσφέροντάς μας μια σειρά από μεταβαλλόμενες εικόνες.
Ανάλογα με τον κραδασμό τους και την ταχύτητά τους, που διαφέρει από άνθρωπο σε άνθρωπο, αποτελούν αυτό που αποκαλούμε "σκέψη". Το αποτέλεσμα δηλαδή δεν είναι αυτόνομο, αλλά διαμορφώνεται απ'ό,τι έχει ήδη υπάρξει ως κραδασμός, χωρίς να είναι η ίδια η σκέψη ένας αυτόνομος κραδασμός. Η υπέρβαση της συνειδητότητας σχετίζεται κατ'αυτόν τον τρόπο με την πρόσληψη αυτόνομων κραδασμών, που δεν σχετίζονται με αυτούς που δημιουργεί ο άνθρωπος. Ένα πολύ χαρακτηριστικό παράδειγμα προσομοίωσης του πώς ο ανθρώπινος νους βιώνει την πραγματικότητα είναι αυτό της θεώρησης των πραγμάτων μέσα από χρωματιστά γυαλιά. Εάν δούμε ένα πράσινο αντικείμενο μέσα από κόκκινο γυαλί θα μας φανεί αν μαύρο. Κι αυτό γιατί οι κραδασμοί που μας δίνουν την αίσθηση του κόκκινου, αποκρύβονται από εκείνους που μας δίνουν το πράσινο, άρα το μάτι ξεγελιέται. Αλλά ακόμη κι όταν κοιτάζουμε τα πράγματα με γυμνό μάτι, τα βλέπουμε λίγο διαφορετικά, καθώς το ίδιο το μάτι του κάθε ανθρώπου τροποποιεί τους κραδασμούς που δέχεται. Εξηγεί η Diane Ackerman στο έργο της A Natural History of the Senses:
" Όταν ο αμφιβληστροειδής παρατηρεί κάτι, οι νευρώνες διαβιβάζουν το ερέθισμα στον εγκέφαλο μέσα από μια σειρά ηλεκτροχημικών αμφίδρομων ώσεων. Σε ένα δέκατο του δευτερολέπτου περίπου το μήνυμα φτάνει στον οπτικό φλοιό του εγκεφάλου, ο οποίος αρχίζει να το ερμηνεύει. Επομένως δεν βλέπουμε με τα μάτια, αλλά με τον εγκέφαλο."
Είναι λοιπόν αυτό που βλέπουμε πραγματικό, εφόσον ο εγκέφαλος και οι προσλήψεις του έχουν υποκειμενική χροιά;
ΤΟ ΠΕΙΡΑΜΑ ΤΟΥ JOHN LILLY
Για να καταπολεμήσει αυτή τη διαφορά, ο John Lilly, γιατρός και νευροψυχίατρος, άρχισε να πειραματίζεται με τη νευροφυσιολογία κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσής του στην ψυχανάλυση.
Στην επιστήμη της νευροφυσιολογίας, η προέλευση των ενεργειακών αποθεμάτων του εγκεφάλου παραμένει ένα ερώτημα υπό εξέταση. Η υπόθεση που διατυπώθηκε από τον John Lilly ήταν ότι οι ενεργειακές πηγές είναι εσωτερικές και βιολογικές και όχι εξαρτημένες από το βιολογικό περιβάλλον. Μέσω πειραμάτων λοιπόν ασχολήθηκε με το τι συμβαίνει στον εγκέφαλο, όταν όλα τα εξωτερικά ερεθίσματα σταματήσουν να υπάρχουν.
Το πείραμα περιλάμβανε το σχεδιασμό μιας δεξαμενής απομόνωσης, όπου ο νους εισερχόταν σε κατάσταση χαλάρωσης. Η δεξαμενή ήταν μια μαύρη και ηχομονωμένη κοιλότητα, σαν κάψουλα, με βάθος 40 εκατοστά και γεμάτη αλμυρό νερό, με σκοπό να επιπλέει το άτομο, που έμπαινε μέσα. Από τη στιγμή που ο νους κατόρθωνε να ξεφύγει από καταστάσεις ευφορίας ή φόβου, η συνείδηση αναλάμβανε δράση. Αυτό το είδος της συνειδητότητας περιλάμβανε μηχανισμό δημιουργίας εμπειριών που δεν σχετίζονταν με τον εξωτερικό κόσμο.
Ο νους δεν σταματά. Απλά περνά σε μια κατάσταση όπου γίνεται ένα εργαλείο χωρίς δυνατότητα επέμβασης, με μηχανιστική λογική, δηλαδή τη συνεχή παραγωγή σκέψεων και συνειρμών.
o dr John Lilly με τη γυναίκα του
Αυτά ήταν τα πορίσματα που κατέγραψε ο Lilly στς τρεις πρώτες εκθέσεις του (1956, 1957 και 1958). Η κινηματογραφική ταινία του Ken Russel "Ανεξέλεγκτες Καταστάσεις" (1980, με πρωταγωνιστή τον William Hurt) ήταν η μεταφορά στην οθόνη της ζωής του John Lilly, του ανθρώπου που εμπράκτως ασχολήθηκε με το ζήτημα ότι ο απόλυτος ρεαλισμός δεν προσεγγίζεται ρεαλιστικά.
Μέχρι το 1954 η νευροφυσιολογία ήταν διχασμένη ανάμεσα σε δυο θέσεις. Η πρώτη (που ερχόταν σε αντίθεσημε το όραμα του Lilly) έλεγε ότι ο εγκέφαλος θα πέσει σε κατάσταση βαθιού ύπνου ή σε κώμα, εάν βρεθεί σε περιβάλλον χωρίς εξωτερικά ερεθίσματα. Για να αποδείξει ο Lilly ότι αυτό δεν ίσχυε, μπήκε ο ίδιος μέσα στη δεξαμενή απομόνωσης, για να αποδείξει ότι απουσία εξωτερικών ερεθισμάτων ένας εσωτερικός μηχανισμός ερεθισμάτων θα οδηγούσε τον εγκέφαλο σε μια κατάσταση εγρήγορσης. Για μια περίπου ώρα από το μυαλό του περνούσαν σκέψεις που σχετίζονταν με τις εμπειρίες του από τον εξωτερικό κόσμο, όπως η αίσθηση ότι βρισκόταν με την κοπέλα με την οποία διατηρούσε σχέση, εν συνεχεία ένιωσε μια νευρικότητα και σταδιακά άρχισε η "πείνα" του εγκεφάλου για εξωτερικά ερεθίσματα.
Μόλις πέρασε και αυτό το στάδιο, ο εγκέφαλος άρχισε να ερεθίζει τον ίδιο τον εαυτό του και άρχισε τότε η επαφή με το υποσυνείδητο. Αυτό έχει πάντα μια υποκειμενική χροιά και διαφέρει από άνθρωπο σε άνθρωπο. Ο Lilly είπε χαρακτηριστικά: " Πρόκειται για μια κατάσταση, όπου ο άνθρωπος χάνει σταδιακά την αίσθηση του σώματος και της σκέψης του και αισθάνεται να αιωρείται στο κενό σαν συνείδηση. Η δεξαμενή απομόνωσης δίνει τη δυνατότητα στον εγκέφαλο να είναι ο εαυτός του και να επισκεφτεί ΄άλλες πραγματικότητες΄. Υποσυνείδητα, όλοι γνωρίζουμε την ύπαρξη άλλων περιοχών της πραγματικότητας. Υπάρχει, όμως, ένα αδιαπέραστο τείχος ανάμεσα στη δική μας περιοχή και σε αυτές. Η δεξαμενή απομόνωσης λειτουργεί σαν ένα παράθυρο πάνω σε αυτό το τείχος".
Και συνέχισε: "Αυτό, που θεωρείς πραγματικό, είναι πραγματικό εντός ορισμένων ορίων. Όταν φτάσει κανείς σε αυτά τα όρια, τότε αυτομάτως τα ξεπερνά. Τα όρια τα θέτεις εσύ. Είναι σημαντικό, όμως, να θυμάσαι ότι στη χώρα του νου δεν υπάρχουν όρια. Συνεπώς, η πραγματικότητα είναι εξ ορισμού σχετική".
O John Lilly κατακριθηκε από μια μερίδα επιστημόνων, διότι σε κάποια πειράματα χρησιμοποίησε την ουσία διαιθυλαμίδιο του λυσεργικού οξέος (=LSD)
της Μαίρης Βάρελη, απόσπασμα από το άρθρο της "Η Δεξαμενή Απομόνωσης του John Lilly και το ταξίδι του Νου στο Τροφώνιο Άνδρο" στο περιοδικό mystery, που ειδικεύεται στο ανεξήγητο, την εναλλακτική έρευνα κτλ.
Οι επισημάνσεις με χρώμα και υπογράμμιση είναι από εμάς.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου