Ισότητα δεν σημαίνει ισοπέδωση των πάντων, αλλά ίσες ευκαιρίες καλλιέργειας κι ανάδειξης των ανθρώπινων δυνατοτήτων...

"Το κράτος δεν είναι κάτι που μπορεί να καταστραφεί από μια επανάσταση, αλλά είναι μια συνθήκη, μια συγκεκριμένη σχέση μεταξύ των ανθρώπινων όντων, ένας τρόπος ανθρώπινης συμπεριφοράς. Το καταστρέφουμε με το να συνάπτουμε άλλες σχέσεις, με το να συμπεριφερόμαστε διαφορετικά."
Γκούσταβ Λαντάουερ, Γερμανός αναρχικός

Είμαστε όλοι ίσοι ως ανθρώπινα όντα, φτιαγμένα από οργανικές κυρίως ενώσεις του άνθρακα.
Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι πρέπει να αντιμετωπίζουμε τους ανθρώπους ως απόλυτα ομοιογενές υλικό, ως κάτι "φλατ". Με άλλα λόγια, να βλέπουμε διαφορετικές μεταξύ τους οντότητες ή "συστήματα" με τον ίδιο ομοιόμορφο και δογματικά παγιωμένο τρόπο.
 Γιατί είμαστε ή πρέπει να είμαστε όλοι ίσοι, όσον αφορά το δικαίωμα της πρόσβασης στη γνώση, των ίσων ευκαιριών για ανάπτυξη κι εξέλιξη των δεξιοτήτων, της αντίληψης και του πνεύματος. Ως πολύπλοκο σύστημα που αποτελεί κάθε ανθρώπινο ον χωριστά, με δυνατότητες διόλου αμελητέες.
 Όμως δεν έχουμε όλοι τα ίδια ταλέντα και ικανότητες, καλώς ή κακώς. Τουλάχιστον στα κοινωνικά περιβάλλοντα μέσα στους κόλπους των οποίων γεννιόμαστε, συλλέγουμε εμπειρίες και πορευόμαστε μια λίγο-πολύ προκαθορισμένη πορεία. Που προκαθορίζεται μεθοδικά, ελεγχόμενα σε όλες τις παραμέτρους, βήμα το βήμα, από τους διαμορφωτές και δεσμοφύλακες της πραγματικότητας και των συνθηκών της που μας επιβάλλονται ως κανονικότητα. Σε περιβάλλοντα ή πραγματικότητες δομημένες κοινωνικά, πνευματικά και υλικά με άλλους τρόπους και προτεραιότητες, ίσως τα πράγματα να ήταν πολύ καλύτερα. Για την ατομική πορεία κι εξέλιξη της πλειοψηφίας των ανθρώπων στον κόσμο. Αυτό όμως δεν ισχύει στο παγκοσμιοποιημένο "λούνα παρκ", δυστυχώς. Ακόμα! (Η ΟΥ-ΤΟΠΙΑ ΕΙΝ'ΕΔΩ! και Το λούνα παρκ στην άκρη του γαλαξία...)

Και, βέβαια, δεν έχουν οι άνθρωποι όλοι -ή δεν αποκτούν στην πορεία τους-  την ίδια αντιληπτική ικανότητα και ευφυία. Και, μέσα στην ταραγμένη ροή του ποταμού των καιρών, πάντα θα εμφανίζονται κάποιοι άνθρωποι που υψώνονται, σε σχέση με τα πλήθη γύρω τους. Σε υψηλούς διανοητικούς και ψυχικούς αιθέρες, που παρεκκλίνουν από το κανονισμένο και αψηφούν παντελώς τις συναινετικές "συμβάσεις" της κοινωνίας και τους κινδύνους αγνόησής τους. Και γίνονται μεγάλοι δημιουργοί, καλλιτέχνες, επαναστάτες -συχνά και χωρίς να χύσουν στάλα αίματος, απλά και μόνο με τις δονήσεις και τη λάμψη της ξεχωριστής παρουσίας τους- πνευματικοί δάσκαλοι των ανθρώπων και πρωτοπόροι, πολύ μπροστά από την εποχή που δραστηριοποιούνται. Και ίσως κάποιοι απ'αυτούς, όχι σπάνια, να επιλέγουν να παραμένουν ανώνυμοι, χωρίς να ιδρύουν σχολές και συστήματα στο όνομά τους και να απαιτούν από τους άλλους να τους ακολουθούν.

Τι ισχύει, τελοσπάντων, σε πολιτικό επίπεδο όσον αφορά την ελευθερία πνεύματος κι ελεύθερης ανάπτυξης των δυνατοτήτων καλλιέργειας κι εξέλιξης του ανθρώπινου όντος; Πώς μπορούν αυτά να ευδοκιμήσουν, όχι προς ίδιον όφελος κάποιων ολίγων αλλά προς όφελος όλων, χωρίς να εμποδιστούν και να υποβαθμιστούν έως και να συντριφτούν;

Τόσο, π.χ., το αμεσοδημοκρατικό πνεύμα -η αντιπροσωπευτική δημοκρατία δεν είναι παρά μια εξουσιαστική διαστροφή του-  όσο κι εκείνο του αναρχισμού -στην πιο σωστή του έννοια είναι η σύγχρονη, σε μεγάλο βαθμό,  έκφραση της άμεσης δημοκρατίας-  προσφέρουν πολλές υποσχέσεις για μια ανθρώπινη κι ανθρωποκεντρική στην ουσία της κοινωνία. Με οριζόντιες δομές, άρα τρόπο οργάνωσης αντιιεραρχικό, αυτοδιαχειριστικό χαρακτήρα και φυσικά αντιγραφειοκρατικό πνεύμα, με κοινωνικό πρόταγμα. Με πρωταρχικό μέλημα την ανάδειξη της κοινωνικότητας, της δημιουργικότητας, της αλληλεγγύης και της τρυφερότητας μεταξύ των ανθρώπινων πλασμάτων, όπου θεωρείται αδιανόητη η κοινωνική ανισότητα λόγω αβυσσαλέων οικονομικών διαφορών. Κι ένα κοινωνικό πρόταγμα -τουλάχιστον έτσι θα πρέπει να είναι- που δεν ισοπεδώνει την ατομικότητα μέσα στη συλλογικότητα. Αλλά αναδεικνύει τη δεύτερη με το να κάνει πιο ενσυνείδητη κι αυτόνομη την πρώτη, εξοβελίζοντας το αγελαίο φρόνημα με τα ομόηχα βελάσματα. Κι άρα εξοβελίζοντας και διάφορους αρχιτσοπαναραίους ή έστω κάνοντας πολύ δύσκολες τις πιθανότητες επιτυχίας τους, στις απόπειρές τους να κυριαρχήσουν και κοπαδοποιήσουν τις κοινωνίες. Ακόμα κι αν καίγονται "να προστατεύσουν τις ιδέες μιας επανάστασης, με κάθε τίμημα", ξεπέφτοντας στον ολοκληρωτισμό και την αδιαλλαξία. Σε τελική ανάλυση ο ατομισμός, στην πιο ορθή, στην πιο αγνή του έννοια αποτελεί συνέπεια του ανθρωπισμού και ουδεμία σχέση έχει με φιλοτομαρισμό. Γιατί πώς μπορούμε να σεβαστούμε, να βοηθήσουμε και να αγαπήσουμε οποιονδήποτε αν δεν αγαπάμε κι άρα σεβόμαστε τον ίδιο μας τον εαυτό;

Κι αυτή είναι η ουσία του ανεκτικού στοχασμού στη διαφορετικότητα και την πολυμορφία, του ασυμβίβαστου στοχασμού κι ενίοτε χιουμοριστικού και λάτρη των αιώνιων χαρών, του ελευθεριακού στοχασμού. Εκείνης της οπτικής ζωής, εκείνου του στοχασμού που είναι οξυδερκής και βλέπει μακριά σαν το ελεύθερο βλέμμα του αετού. Που είναι δίκαιος γιατί με το να αδικεί, ακόμα και στις κρίσεις του, γνωρίζει πως αδικεί την ίδια την υπόστασή του. Που είναι διαυγής σαν την καθάρια ατμόσφαιρα του τοπίου μετά την πρωινή μπόρα, ραντίζοντας με φρεσκάδα ανανέωσης και φυσικές ευωδιές ολόγυρα και ξεπλένοντας το βαρύ στρώμα της σκόνης. Που γίνεται εύστοχος σαν σφαίρα και ξαπλώνει ξέπνοες στο χώμα της λήθης όλη τη βλακεία, τη μικροψυχία, την υπουλία και όλες τις αγκυλώσεις και αυθαιρεσίες των χειραγωγών και των δημαγωγών τους, των τυράννων και τυραννίσκων αυτού του κόσμου και των κλώνων τους.

 Αυτός είναι ο στοχασμός που είναι το αντίθετο της έλλειψης ανεξάρτητου, αυθεντικού και διαρκώς εξελισσόμενου στοχασμού. Και μορφοποιεί γύρω του και τα ανάλογα περιβάλλοντα...
 Και πολλές φορές δεν αρέσκεται σε πολιτικούς προσδιορισμούς, -ισμούς, ιδεολογικές ταμπέλες και καθορισμένα στεγανά, γιατί κι αυτά ακόμα "μυρίζουν" κατηγοριοποίηση και ένα είδος περίφραξης. Ακόμα κι αν αυτή γίνεται με τις καλύτερες των προθέσεων...


Ο Ένοικος...